Regulacje prawne dotyczące wypłaty i podstawy obliczania wysokości zasiłku macierzyńskiego znajdują się w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz. U Nr 60, poz. 636 (zwanej dalej: ustawą).
Zasiłek macierzyński może być traktowany jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres urlopu rodzicielskiego oraz okres urlopu ojcowskiego.
Stawki zasiłku macierzyńskiego wynoszą obecnie 60%, 80% lub 100% podstawy wymiaru zasiłku i zależą od momentu złożenia wniosku o skorzystaniu z dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy albo z faktycznego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu. Aby ustalić podstawę wymiaru bierze się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.
.jpg)
Kto może skorzystać z zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński przysługuje osobie ubezpieczonej, która to w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:
1. urodziła dziecko;
2. przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia, i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;
3. przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia.
Ponadto ubezpieczonemu – ojcu dziecka przysługuje zasiłek macierzyński, gdy:
1. przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania opieki nad - dzieckiem, w razie śmierci ubezpieczonej matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka (na takich samych warunkach zasiłek macierzyński może przysługiwać również innemu ubezpieczonemu - członkowi najbliższej rodziny),
2. w przypadku skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka - po wykorzystaniu przez nią zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni po porodzie,
3. w przypadku, kiedy to ubezpieczona-matka dziecka pobierała zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, ale nie korzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
4. w przypadku, kiedy to ubezpieczona-matka dziecka przebywa w szpitalu i ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie opieki nad dzieckiem przerwała pobieranie zasiłku macierzyńskiego i z uprawnień tych korzysta ubezpieczony ojciec dziecka,
5. za okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy - ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku, Dz. U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94 ze zm., jako okres urlopu ojcowskiego.
Zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.
Do zasiłku macierzyńskiego uprawnieni są pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony oraz na okres próbny, który przekracza jeden miesiąc, a umowa o pracę została z nimi przedłużona tylko do dnia porodu.
Podstawa i stawki zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński będzie wynosił 80% podstawy wymiaru gdy pracownica nie później niż w ciągu 14 dni po porodzie złoży pisemny wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze Dotyczy to też kobiet, z którymi umowa została przedłużona do dnia porodu, a wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze oraz okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze zostanie złożony w terminie 14 dni po porodzie.
Gdy pracownica zdecyduje się na dodatkowy urlopu macierzyński i urlop rodzicielski w trakcie urlopu macierzyńskiego, zasiłek będzie wypłacany w wysokości 100% podstawy jego wymiaru w trakcie trwania urlopu macierzyńskiego a w czasie korzystania z urlopu rodzicielskiego w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku.
W przypadku rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części albo okresowi dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części lub w przypadku rezygnacji z zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, przysługuje jednorazowe wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego do 100% podstawy wymiaru zasiłku, pod warunkiem niepobrania zasiłków macierzyńskich za okres odpowiadający okresom tych urlopów.
Bardzo ważną kwestią jest, że pracownik korzystający z dodatkowego urlopu może łączyć korzystanie z urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił urlopu, w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W tej sytuacji wysokość zasiłku macierzyńskiego ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu wykonywanej pracy.
Dokumenty o przyznanie i wypłatę zasiłku
Do wniosku o przyznania zasiłku macierzyńskiego należy dołączyć następujące dokumenty
1. z tytułu urodzenia dziecka:
• zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu – za okres przed porodem,
• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – za okres od dnia porodu.
2. z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie są:
• oświadczenie o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie oraz
• zaświadczenie sądu o wystąpieniu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, zawierające datę urodzenia dziecka.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymaga dodatkowo zaświadczenia pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu ojcowskiego oraz zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3 (w przypadku pracowników) lub ZUS Z-3a (w przypadku pozostałych ubezpieczonych).
Zasiłek macierzyński może być traktowany jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres urlopu rodzicielskiego oraz okres urlopu ojcowskiego.
Stawki zasiłku macierzyńskiego wynoszą obecnie 60%, 80% lub 100% podstawy wymiaru zasiłku i zależą od momentu złożenia wniosku o skorzystaniu z dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy albo z faktycznego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu. Aby ustalić podstawę wymiaru bierze się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.
.jpg)
Kto może skorzystać z zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński przysługuje osobie ubezpieczonej, która to w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:
1. urodziła dziecko;
2. przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia, i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;
3. przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia.
Ponadto ubezpieczonemu – ojcu dziecka przysługuje zasiłek macierzyński, gdy:
1. przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania opieki nad - dzieckiem, w razie śmierci ubezpieczonej matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka (na takich samych warunkach zasiłek macierzyński może przysługiwać również innemu ubezpieczonemu - członkowi najbliższej rodziny),
2. w przypadku skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka - po wykorzystaniu przez nią zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni po porodzie,
3. w przypadku, kiedy to ubezpieczona-matka dziecka pobierała zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, ale nie korzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
4. w przypadku, kiedy to ubezpieczona-matka dziecka przebywa w szpitalu i ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie opieki nad dzieckiem przerwała pobieranie zasiłku macierzyńskiego i z uprawnień tych korzysta ubezpieczony ojciec dziecka,
5. za okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy - ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku, Dz. U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94 ze zm., jako okres urlopu ojcowskiego.
Zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.
Do zasiłku macierzyńskiego uprawnieni są pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony oraz na okres próbny, który przekracza jeden miesiąc, a umowa o pracę została z nimi przedłużona tylko do dnia porodu.
Podstawa i stawki zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński będzie wynosił 80% podstawy wymiaru gdy pracownica nie później niż w ciągu 14 dni po porodzie złoży pisemny wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze Dotyczy to też kobiet, z którymi umowa została przedłużona do dnia porodu, a wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze oraz okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze zostanie złożony w terminie 14 dni po porodzie.
Gdy pracownica zdecyduje się na dodatkowy urlopu macierzyński i urlop rodzicielski w trakcie urlopu macierzyńskiego, zasiłek będzie wypłacany w wysokości 100% podstawy jego wymiaru w trakcie trwania urlopu macierzyńskiego a w czasie korzystania z urlopu rodzicielskiego w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku.
W przypadku rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części albo okresowi dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części lub w przypadku rezygnacji z zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, przysługuje jednorazowe wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego do 100% podstawy wymiaru zasiłku, pod warunkiem niepobrania zasiłków macierzyńskich za okres odpowiadający okresom tych urlopów.
Bardzo ważną kwestią jest, że pracownik korzystający z dodatkowego urlopu może łączyć korzystanie z urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił urlopu, w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W tej sytuacji wysokość zasiłku macierzyńskiego ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu wykonywanej pracy.
Dokumenty o przyznanie i wypłatę zasiłku
Do wniosku o przyznania zasiłku macierzyńskiego należy dołączyć następujące dokumenty
1. z tytułu urodzenia dziecka:
• zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu – za okres przed porodem,
• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – za okres od dnia porodu.
2. z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie są:
• oświadczenie o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie oraz
• zaświadczenie sądu o wystąpieniu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, zawierające datę urodzenia dziecka.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymaga dodatkowo zaświadczenia pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu ojcowskiego oraz zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3 (w przypadku pracowników) lub ZUS Z-3a (w przypadku pozostałych ubezpieczonych).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz